Makat Çatlağı Nedir?
Bebekler dahil tüm insanlarda meydana gelmesi muhtemel makat bölgesi hastalıklarından biri olduğunu belirterek başlamak istiyorum. Sorunun yapısına bakacak olursak dışkılama esnasında anüs iç kısmında (dışa yakın) noktada küçük bir kesik, yırtık oluşmasıdır. Aşağıda yer alan resimde ne demek istediğimi daha net anlayacaksınız. Çatlağın ortaya çıkış sürecine bağlı olarak yeni ve kronik olarak 2 gruba ayrılır. Bunun detaylarını anal fissür belirtileri kısmında ele alacağız. Şimdi dilerseniz neden olduğuna dair detaylara bakalım.
Anal Fissür Neden Olur?
Çok güzel bir soru diyebilirim. Çünkü makatta çatlağın neden olduğunu bilirseniz önlem almanız kolaylaşır ve oluşma riskini azaltırsınız. Öncelikle kabızlık yanı sıra zıttı olan ishal dâhil nedenleri arasındadır.
Kabızlık (Konstipasyon)
Evet, arkadaşlar yazının giriş kısmında da belirttiğim gibi en önemli nedeni kabızlık problemi olmaktadır. Bir diğer adı konstipasyon (Constipation) olan kabızlık aslında basit bir sorun değil de hastalık olarak kabul edilmelidir. Çünkü kronikleşmesi halinde makat çatlağı dahil olmak üzere hemoroid ve makatta pıhtı toplanması dediğimiz (Anal Hematom) gibi sorunlara neden olmaktadır.
İshal (Diare)
Anüs iç kısmında yırtığa neden olan bir diğer sorun ishal (diare) olmaktadır. Yani tek sorun kabızlık (konstipasyon) değildir.
Makat Çatlağı Belirtileri Nelerdir?
En güzel yönlerinden biri hastalığın ilk andan itibaren fark edilmesidir. Tabii ki insanlarımız anal muayenelerden utandığı için uzun süre doktordan uzak kalmaktadır. Belirtiler hastalığın yeni ya da kronik oluşuna göre ayrılmaktadır. Dilerseniz bunu da başlıklar halinde ayıralım.
Dışkılama Esnasında Acı
En fark edilir bulgu dışkılama esnasında can yanması olacaktır. Çünkü dışkı oluşan çatlağa temas ettiği için hastada sanki kırık cam parçası ile kesiyormuşçasına bir can yanması oluşur. Bu can yanması yeni vakıalarda (ilk 15 gün içerisinde) dışkılama sonrası 3-4 dakika içerisinde geçmektedir. Kronik yani 15 günü geçen hastalarda ise dışkılama sonrası 4-5 saat daha devam edebilmektedir. Bu nedenle hastalar tuvalete gitmek istemezler.
Dışkılama Sonrası Kanama
Bir diğer belirti ise kanama olmaktadır. Tabii ki kanama hemoroid, makat kanseri dâhil birçok hastalıkta görülmektedir. Bunu ayrıştırmak için kanın rengine bakmak gerekir. Anal Fissür kanaması açık renkli ve sadece 1-2 damla olacak şekildedir. Genelde tuvalet kağıdında fark edilir.
Kaşıntı
Birçok anal bölge gibi anal fissür de kaşıntıya neden olmaktadır. Tabii ki sadece kaşıntı problemine bakarak değerlendirmek yanlış olur. Çünkü kaşıntının en büyük nedeni anal dermatit (mayasıl) olmaktadır.
Anal Fissür Nasıl Geçer?
Aslında çözümü oldukça kolay hastalıklardan biridir. Tek sorunumuz erken teşhis ve tedaviye başlamak yerine kronik hale gelmesini beklemektir. İlk 2 hafta içerisinde sizin alacağınız önlemler ve kullanacağınız kremlerle bile geçme ihtimali bulunmaktadır. Bu nedenle hastalığı ilk fark ettiğiniz anda mutlaka bir doktora müracaat ediniz.
Proktoloji Uzmanına Muayene Olunuz!
Sorunu fark ettiğiniz anda başlıkta da belirtildiği gibi bu alanda uzman doktora muayene olmalısınız. Bu alanda uzman hekimler genel cerrahlardır. Fakat kendi içerisinde hayli geniş olan genel cerrahi makat hastalıkları teşhis ve tedavisinde özel bir uzmanlık alanı daha oluşmuştur. Proktoloji dediğimiz bu bölüme muayene olmanız daha başarılı çözüm imkânı sunar. Muayene esnasında çatlak tespit edilirse hemen tedaviye başlanmalıdır. Tedavi yöntemleri krem dâhil olmak üzere çok çeşitlidir. Yazının devamında göreceğiz.
Makat Çatlağı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yukarıda da belirtildiği tedaviler birden fazla yöntemle yapılmaktadır. Bunun için öncelikle hastalığın teşhisi gerekir. Teşhiste dikkat edilen husus yeni mi, yoksa 15 günlük süreyi geçerek kronikleşmiş mi? Buna bakılır. Çünkü tedaviler hastalığın yeni ya da kronik oluşuna göre seçilmektedir. Şimdi dilerseniz yeni bir vakıayı örnek alarak tedavi yöntemlerine bakalım.
Anal Fissür Kremleri Kullanarak
Erken süreçte doktora müracaat etmeniz halinde cerrahi müdahaleye gerek kalmadan krem ile tedaviyi önerecektir. Tabii ki başarı sağlamak için kabızlık ya da ishal problemini varsa onunda üstesinden gelmeniz gerekecektir. Krem %100 etkili diyemeyiz. Ama mutlaka denenmesi gerekir. Bu kapsamda önerebileceğimiz 2 farklı krem markası bulunmaktadır.
Anuflex (Bitkisel Makat Çatlağı Kremi)
Size önerebileceğimiz anal fissür kremi Anuflex olacaktır. Çünkü kimyasal değil de tamamen bitkisel oluşu ile herhangi yan etkisi yoktur. İçeriğinde karanfil yağı, aynısefa yağı, at kestanesi ve meyan kökü ekstresi bulunmaktadır. Ürün ile ilgili bilgilere anuflex.com sitesinden ulaşabilirsiniz.
Nitrogliserin krem
Rectoderm ve Anrekta isimleriyle satılan iki krem vardır. İkisi aynı maddeyi içerir ve ikisinin de kas gevşetme özelliği vardır. Uyuşturucu etkisi olmadığı için anestol merhem ile birlikte kullanılmaları önerilir.
Baş ağrısı, tansiyon düşmesi gibi yan etkileri olduğu için kullanılacak miktara dikkat edilmeli, prospektüsteki önerilere uyulmalıdır.
BOTOX (Botulinum Toksini) Uygulaması
Değerli arkadaşlar kremler Rectoderm ya da Anuflex sadece yeni dönem ilk 15 günlük süreçte etkili olabilmektedir. Hastalık ilerleyip, kronikleşmesi halinde etkisi yoktur. Bu durumda cerrahi müdahale gerekmektedir. Bizler yine ameliyata gerek kalmadan sadece 1 dakika içerisinde yapılan BOTOX uygulaması öneriyoruz. Tedavinin amacı çatlağın iyileşmesini önleyen (kontrolsüz kasılan) kasların 6 aya kadar felç edilmesidir. Bu şekilde kontrolsüz kasılma ortadan kalkacağı için çatlak iyileşecektir.
Makat Çatlağı Ameliyatı
Bir diğer tedavi yöntemi ise ameliyatlar olmaktadır. Burada da amaç yine kontrolsüz kesilen kası keserek tedavi etmeyi amaçlar. Fakat diğer yöntemlere göre ciddi dezavantajları vardır. Çünkü gaz ve dışkı kaçırmaya neden olabilir. Açık ve kapalı olmak üzere 2 şekilde yapılır. İşlem 5-10 dakikada tamamlanabilir.
Hastalar Nasıl Beslenmeli?
Tedavide başarıyı sağlamak için kişi de beslenmesine dikkat etmelidir. Özellikle kabızlığa neden olabilecek gıdalardan kaçınmalı ve daha çok lif içeren gıdalara yer vermelidir. Aynı şekilde bol sıvı ve günlük 1 saate yakın yürüyüş yapması önerilir. Yürüyüş kalın bağırsak kaslarını çalıştırarak kabızlığın önlenmesine yardımcı olacaktır.
Makatta Şişkinlik (Meme) Yapar mı?
Evet, arkadaşlar hastalığın ilerlemesi ve derinleşmesi ile birlikte makatta meme dediğimiz şişlik oluşur. Tabii ki bu durum hemoroid hastalarında da olabilir. O nedenle karıştırmamak gerekir.